EN
Exhibition October 4 - 26
Participants
Sara Bomans, Johan Clarysse, Peter Jonckheere, Gracia Khouw, Frans Masereel, Peter Puype, Renaat Ramon, Sammy Slabbinck, Geertje Vangenechten, Aäron Willem
Kunstenruimte Bogardenkapel
Katelijnestraat 86
Brugges, BE
link
Open
Saturday + Sunday, 14.00 - 18.00 hrs
Opening 3/10/2025, 19.00 hrs
Curators Jan Verhaeghe & Pierre Muylle have chosen the installation with the Atjar, kroepoek, pisang tablecloth as the imaginary setting for a conversation between bon vivant Mark Braet, a visitor and myself. The poet/translator/publisher and activist would have turned 100 on 7 July 2025. Braet co-founded the Masereel Fund in 1971 and was the driving force behind Masereel Fund Publishing. In 1985, he co-founded the Pablo Neruda Fund publishing house.
In collaboration with the Masereel Fund and the Bruges Municipal Academy (DKO), Bruges Cultural Centre is participating in the Mark Braet Year 2025-2026.
Photos above: opening Friday October 3 at Kunstenruimte Bogardenkapel
NL
Het wonder
Rood uit de hemel
het vuur van de liefde,
vang in je droomnet
de maan.
Laat ze
te water.
Kijk hoe ze straalt
in haar spiegel.
Schuif de nacht open.
Vlieg uit, strijk neer
op Saturnus.
Spring doorheen de wolken
van weleer,
een staart sterren achterlatend
in je spoor.
Niemand kan ze doven.
Blijf leven. Blijf
in het wonder geloven.
Uit de bundel Taalspoor, 2002.
Lees de tekst van Jos Joosten bij de presentatie van de bundel in 2002 ‘TOT VOORBIJ DE RAND VAN DE WOORDGRENS’
download PDF
NL
Mark Braet 100 > Kunstenruimte Bogardenkapel, Brugge > > ‘Mijn kleine kleurdoos’
Curatoren Jan Verhaeghe en Pierre Muylle kozen de installatie van Atjar, kroepoek, pisang tafelkleed als een denkbeeldige setting voor een gesprek tussen levensgenieter Mark Braet, een bezoeker en mijzelf. De dichter/vertaler/ uitgever en acivist zou op 7 juli 2025 honderd geworden zijn. Braet is medestichter van het Masereelfonds in 1971 en was de drijvende kracht achter Masereelfonds Uitgeverij en in 1985 medeoprichter van de uitgeverij Pablo Neruda Fonds.
ZAALTEKST
“Toen Jan Verhaeghe mij de bundel met 14 gedichten van Mark Braet toestuurde is mij vooral het laatste gedicht bijgebleven, “Het wonder”.
Het leven van Mark Braet heeft zich afgespeeld in een tijdperk die heel turbulent is geweest. Ik zie hoe hij als kunstenaar zich politiek op een heel activistische manier heeft willen engageren als reactie op al die veranderingen en dat onrecht. Maar dat hij tegelijk ook zijn eigen artistieke oeuvre daar niet helemaal wilde mee laten samen vallen. De puurheid van die idealen is natuurlijk ook kwetsbaar in de context van macht en politiek. Het is voor elke kunstenaar een moeilijke evenwichtsoefening om die twee met elkaar te verzoenen. Het is ook opvallend hoe de generatie van Mark Braet nog tijdens hun eigen leven tot inzicht is moeten komen over het falen van die idealen. Dat moet erg zuur zijn geweest. Maar in het geval van Mark Braet heeft dat zijn overtuiging om te strijden voor vrede of voor ecologische rechtvaardigheid bijvoorbeeld schijnbaar aangewakkerd. De ontvoogding en strijd tegen kolonialisme zit vol van verhalen en evoluties. Mensen die dachten aan de juiste kant van de geschiedenis te staan maar dan werden ingehaald of moesten bijsturen. Achteraf weten we het natuurlijk allemaal wel maar als je er middenin zit, is het niet altijd zo helder om te weten wat er speelt. Ik had hierover graag een fictief gesprek opgezet met Mark rond deze gedekte tafel!
We leven graag in de illusie dat taal en woorden een klinkklare betekenis dragen. Maar taal is onderhevig aan context en interpretatie, en is daardoor altijd in beweging met de tijd. In een koloniale context is het heel interessant en leerrijk om het gebruik van taal en de evolutie ervan te onderzoeken.
Op het tafelkleed zijn ‘Indische’ woorden te lezen in de spelling van 1942. Omstreeks 1928 in Nederlands-Indië was al langer een wil om tot één gestandaardiseerde taal te komen, nl. Bahasa Indonesia, om zo een cultureel en politiek front te kunnen vormen tegen de kolonisator. Maar tot 1942 vond men het volstrekt “gewoon” dat Indische woorden werd vernederlandst. Net als toen de koloniale onderdrukking “gewoon” vond. Slechts weinig Nederlanders stelden zich daar vragen bij. Nu nog vind je die leenwoorden in die spelling terug in het Van Dale woordenboek. Maar ze getuigen vooral van een normalisering van de machtsverhoudingen die toen golden. Ik wilde die woorden op de gedekte tafel om het gesprek op gang te brengen. Het begint met de lijst van specerijen, de reden voor de kolonisatie, vruchten en gerechten. De titel ‘Atjar, kroepoek, pisang’ zijn woorden die al sinds 1596 en rond 1901 in de Nederlandse woordenboeken staan.
Wat de kleuren betreft, heb ik opzettelijk niet gezocht in het bruine aarde pallet van de traditionele Batik, maar wel in de felle roze, zoete, exotisch paradijselijke kleuren die men associeert met die verre eilanden in de Stille Oceaan. Het blauw doet natuurlijk ook denken aan Nederland, het water en het blauw van in de vlag. Ik speel graag met al die associaties en hoe die voor wrijving kunnen zorgen, voer voor gesprek rond de tafel. Een uitnodiging waar Mark Braet zeker ook zou op zijn ingegaan.“